Halka Arz

Halka arz, Sermaye Piyasası araçlarının satın alınması için her türlü yoldan yapılan genel bir çağrıyı ve bu çağrının devamında gerçekleştirilen pay satışı olarak tanımlanmaktadır.

Halka arz için başvuruda bulunan şirketler finansal tablolarını Sermaye Piyasası Mevzuatı’na uygun olarak hazırlamak ve yetkili bağımsız denetim şirketinin denetiminden geçirmek zorundadırlar. Şirketler paylarının halka arzı için bir aracı kuruluşla aracılık sözleşmesi imzalanması gerekmektedir. Halka arz öncesinde; esas sözleşme değişikliği ve genel kurul kararı almak, halka arz fiyatının belirlenmesi gibi bir dizi çalışma yapılır.

Şirket ve/veya aracı kuruluş Borsa ve SPK yetkilileri ile halka arz sürecinin ilk aşamalarından itibaren görüşmelere başlayarak, gerekli belge ve prosedür ile ilgilibilgileri alırlar. Başvuru yapıldıktan sonra şirket merkez ve üretim tesisleri Borsa ve SPK uzmanlarınca ziyaret edilerek yerinde incelemelerde bulunulmaktadır. Bu ziyaretlerde uzmanlar finansal veya finansal olmayan verilerin incelemesinde bulunmaktadır.

Halka arz, şirketlerin büyüme ve karlılık hedeflerini gerçekleştirmelerine destek olur.Yatırımcılar ise halka arz edilen şirketlerin hisse senetlerine yatırım yaparak, şirketin büyüme potansiyelinden ve gelecekteki karlılığından yararlanabilirler.

Şirketler faaliyetlerini genişletmek ve yatırımlarına fon sağlamak amacıyla, finansal kaynak açığı olan şirketler ise banka kredisi veya borçlanmaya başvurmadan yeni yatırımlar yapabilmek ya da borçlarını ödeyebilmek için halka arz yapmayı isterler.Halka arz şirketin nakit akışını zorlayacak anapara ve faiz benzeri geri ödeme zorunlulukları olmayan bir kaynaktır, ayrıca şirketin kamuoyunda bilinirliliğine de katkısağlar.

Halka arz sonuçları, talep toplama tarihlerinin sona ermesinin ardından ortalama 3 ile 5 iş günü içerisinde açıklanır. Talep Toplama işlemi tamamlandıktan sonra aracı kuruluş, halka arza ilişkin satış sonuçlarını KAP’ta ilan ederek Borsa İstanbul ve SPK’ya iletir.

Borsa İstanbul Genel Müdürlüğü’nce, halka arz satış sonuçları Borsa Yönetim Kurulu’nun izahnamede de yer alan kota alma kararı çerçevesinde değerlendirilerek, kota alınma şartının sağlanması ile birlikte, şirket payları KAP’ta yapılacak duyuruyu izleyen 2. iş günü işlem görmeye başlar.

Halka arz edilen hisse senedi borsada işlem görmeye başladığında şirketin performansı ve piyasa koşullarına göre değişebilir. Hisse senedi yatırımcısına kazanç sağlayabileceği gibi yatırımını değer kaybına da uğratabilir. Sermaye Piyasaları riskli bir piyasa olup, hisse senedine yatırım yapmadan önce dikkatli bir şekilde araştırma ve analiz yapılmalıdır.Sermaye piyasalarında yatırım yaparken yalnızca SPK tarafından yatırım danışmanlığı hizmeti verme konusunda yetkilendirilmiş yatırım kuruluşlarının tavsiyelerini dikkate alınmalıdır.

Halka arza karar veren firmalar talep toplama toplama ve borsada satış yönteminden birini tercih etmek durumundadır.

Halka arz işlemi daha önce izahname ve tasarruf sahiplerine satış duyurusu ilan edilen tarih ve yerde başlar.

Eşit Dağıtım

Eşit Dağıtım yönteminde, halka arza katılan tüm yatırımcılar aynı sayıda hisse senedi alır. Eğer küçük yatırımcı iseniz, eşit dağıtım sizin için daha uygun olacaktır çünkü bu dağıtım tipinde her yatırımcıya eşit miktarda hisse gelir.

Örneğin; A şirketinin 20.000.000 TL nominal değerli 2.000.000 adet halka arz edilen payı için 2.000.000 yatırımcı talepte bulunursa bir yatırımcıya en fazla 10 adet pay düşer(20.000.000/2.000.000=10).

Oransal Dağıtım

Oransal Dağıtım yönteminde ise halka arza katılan yatırımcılar, halka arza katılmak üzere başvurdukları tutarın büyüklüğüne oranla şirketin hisse senetlerine sahip olurlar.Oransal dağıtımda, halka arza katılan yatırımcı ne kadar çok para yatırır ise yatırdığı paranın halka arz için yatırımcılar tarafından talep edilen toplam tutar içindeki payı oranında hisse senedi sahibi olabilir.

Yatırımcılar, halka arz edilen şirketin izahnamesi, fiyat tespit raporu ve finansal tabloları dikkatle incelemelidir. Şirketin sektöründeki itibarı, ortaklık yapısı ve yönetim kadrosu değerlendirilmelidir. Halka arzda toplanan kaynağın nasıl değerlendirileceğine ve temettü politikasıda önemli unsurlardır. Sektöründe öncü, yatırımları güçlü, mali performansının istikrarlı olacağı tespit edilen şirket hisseleri tercih edilmelidir.